Küçük yaştaki bir kızın kendisinden çok yaşlı bir erkek ile evlendirilmesi doğru mudur?
Evlenme akdinin en önemli unsurunu taraflar yani evlenecek
kişiler oluşturmaktadır. Evlenme ehliyetine sahip ve evlenmelerinde
herhangi bir engel bulunmayan herkes nikâhta taraf
olabilir. Evlenme ehliyeti, başkalarının izin ve onayına ihtiyaç
olmadan evlenebilmektir. Bunun için akıl ve ruh sağlığı yanında
yetişkin olmak şartı aranır. Küçükler, bunaklar gibi bu iki
şarta sahip olmayanlar, hukuk nazarında eda/fiil ehliyeti açısından
eksik sayıldıklarından velilerinin izin veya onayı olmaksızın
kendi başlarına evlenemezler.Sağlayacağı bazı bireysel ya da toplumsal faydalar göz önüne
alınarak küçüklerin velileri aracılığıyla evlendirilmeleri çeşitli
toplumlarda görülen bir uygulamadır. Genel bir kabule dayandığı
için bu uygulamanın o toplumlarda yadırganmadığı
da bilinmektedir. İlk Müslümanlar arasında görülen küçükleri
evlendirme uygulaması da bu bağlamda değerlendirilebilir. Dolayısıyla
konu daha çok toplumsal ve kültürel bir karakter taşımaktadır.
Bu tür evlilikleri meşru gören yaklaşımlar yukarıda
belirtilen toplumsal kabuller ve uygulamalarla izah edilebilir.
Konuya daha bütüncül bir yaklaşımla bakıldığında küçüklerin
evlendirilmelerinin:
Öncelikle bu uygulamanın, günümüz şartlarında ideal bir aile
yuvasından beklenen huzur içinde yaşama, sağlıklı nesiller yetiştirme
şeklindeki evliliğin esas hedefleri ve sürdürülmesiyle
uyumlu olmayacağı açıktır.
“Yetimleri, evlenmeye elverişli hâle gelinceye kadar deneyin.
Onların reşit olduklarını anlarsanız mallarını artık kendilerine
verin.” [Nisâ 4/6] ayeti, nikâh için belli bir olgunluğun gerekli olduğuna
işaret etmektedir ki, bunun da ergenlik dönemi olduğu
anlaşılmaktadır.
Evliliğin hukuki ve ahlaki çerçevesini çizen ayet ve hadislere
bakıldığında, onların daha çok yetişkin bireyleri hedef aldıkları
ve bireye ağır sorumluluk yüklediği görülür. Buradan hareketle
evlenecek kişilerin bu sorumluluğun bilincinde ve bunu yerine
getirebilecek olgunlukta olmaları gerekir.
Günümüz şartlarında kız olsun erkek olsun küçüklerin evlendirilmeleri
onları genellikle biyolojik, psikolojik ve ekonomik
açıdan kaldıramayacakları yüklerin altına sokmakta, eğitim hayatından
mahrum kalmaları ve çocukluklarını yaşayamamaları
gibi telafisi zor, hatta imkânsız durumlara yol açmaktadır. Bu
itibarla, çocuğun hayatını karartmak anlamına gelen ve zulüm olarak nitelendirilebilecek olan küçük yaşta evlilik uygulamalarının
dinen tasvip edilmesi mümkün değildir.
Küçüklerin evlendirilmesi kadar onların kendilerinden yaşça
büyük insanlarla da evlendirilmesi doğru değildir.(Diyanet)