Hamile bir kadının gördüğü kanama âdet değil istihâze (özür) kanıdır. İstihaze kanı vücudun herhangi bir yerinden akan kan hükmündedir. Bu kanın akmasıyla yalnız abdest bozulur, gusül gerekmez [Mevsılî, el-İhtiyâr, İstanbul, ts. I, 27]. İstihaze kanının süreklilik arz etmesi hâlinde genel özürlülük hükümleri geçerli olur. Buna göre sürekli istihaze kanı gören hamile bir kadın her namaz […]
Âdeti düzenli olmayan kadınlardan gelen ve kan renginde olmayıp bulanık olan akıntılar -konuyla ilgili farklı görüşler olmakla birlikte- ister âdet günlerinin başında ister sonunda olsun hem başta hem de sonda hayız kanından sayılır [Mergînânî, Hidâye, I, 32, Beyrut, 1410/1990; Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 37, Beyrut 1423/2002]. Buna göre âdet öncesi sürekli akıntılar gören bir kadın, bu […]
Cünüp olup da henüz gusletmeden önce âdet görmeye başlayan bir kadının hemen gusletmesi şart değildir, guslü âdetinin bitimine kadar geciktirebilir [Zebîdî, El-Cevheratu’n-Neyyira, Mektebetu Hakkaniyye, Pakistan, ts. , I, 13; İbn Nüceym, el- Bahru’r-râik, Dâru’l-Marife, Beyrut, ts. , I, 64]. Ancak bu durumda olan bir kadın âdetinin bitmesini beklemeden temizlik amacıyla boy abdesti alabilir.
Bazı kaynaklarda cünüplük, lohusalık ve hayız hâllerinde gusletmeden saç ve tırnakları kesmenin, koltuk ve kasık temizlemenin tenzihen mekruh olduğu değerlendirilmesi yapılmıştır [Fetavay-ı Hindiyye, V, 358]. Ancak bu konuda bir ayet ya da hadis bulunmamaktadır. Öte yandan diğer bazı kaynaklarda yapılan bu değerlendirmenin uygun olmadığı da ifade edilmiştir [Büceyremî, Tuhfetü’l-Habib, I, 364, Beyrut, 1996; Dimyatî, İânetü’t-Tâlibin, […]
Âdet hâli devam eden bir kadın gusül abdesti alınca temizlenmiş olmaz. Çünkü gusletmek ay hâlinin bitimi ile farz olur. Bu nedenle İslam âlimleri âdet hâli devam ederken alınan guslün geçersiz olduğunu ifade etmişlerdir [İbn Kudame, Muğnî, I, 168, 242].
Kişi kendisinin ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yü- kümlüdür. Hz. Peygamber, köle-hür, büyük-küçük, kadın-erkek her Müslümana fitrenin gerektiğini [Ebû Dâvûd, Zekat, 20] ifade etmiştir. Dinen zengin sayılanlara, usul (anne, baba, dedeler ve nineler), furua (oğul, kız ve torunlar) ve bakmakla yükümlü olduğu kimselere fıtır sadakası verilmez [Merğinani, el-Hidaye, I, 115- 116]. Dolayısıyla bir kimse fakir […]
Boşama erkeğin kendi isteği ile meydana gelmişse, boşanma sebebi hangi taraftan olursa olsun kadın mehri hak eder. Bo- şanma kadının mahkemeye müracaatı sonucunda meydana gelmişse ve zifaf ya da halvet gerçekleşmişse kadın mehrin tamamını hak eder. Zifaf veya halvetin yaşanmamış olması hâlinde mehir belirlenmişse yarısını; belirlenmemişse müt’a denen hediyeyi alır. Ancak kadın mahkemeye başvurmadan kocasından […]
Düğünlerde evlenen erkek ve kızın birbirlerine ve bunların anne, baba, nine, kardeş, amca, dayı, hala, teyze gibi mahrem akrabalarının kendilerine vermiş oldukları hediyeler hibe hükmünde olup, tek taraflı olarak bunlardan dönmeleri caiz de- ğildir. Ancak bunların dışındakiler, tahrimen mekruh olmakla birlikte verdikleri hediyeyi geri isteyebilirler. Yakınlarının ve davetlilerin getirmiş oldukları hediyeler ise eş- lerden hangisine […]
Boşanma, evliliğin feshi ve ölüm gibi bir sebeple evliliğin sona ermesi durumunda kadının yeni bir evlilik yapmadan önce beklemesi gereken süreye iddet denir. Evlilik boşanma yoluyla sona ermişse ve kadın da hamile değil ise, âdet gören kadın üç hayız süresi iddet bekler. “Boşanmış kadınlar kendi kendilerine üç ay hâli (hayız veya temizlik müddeti) beklerler.” [Bakara, […]
Sözlükte “saymak, miktar, âdet” anlamlarına gelen iddet, bir fıkıh kavramı olarak herhangi bir sebeple evliliğin sona ermesi hâlinde kadının yeni bir evlilik yapabilmek için beklemek zorunda olduğu süreyi ifade eder. İddetin, kadının hamile olup olmadığının anlaşılarak nesebin karışmasını önleme, taraflara düşünme ve tekrar bir araya gelme fırsatı verme, kadın için yeni hayata ruhen hazırlanma, evlilik […]